مقایسه قوانین در متون دینی سیک و اسلام (مجازات در سیک)

فارسی 4343 نمایش |

1- قوانین و مجازاتها در متون دینی سیک

الف. مقصود از قانون در متون دینی سیک
جامعه انسانی جزء تفکیک ناپذیری از عالمی است که بر طبق حکم فرمان الهی اداره می شود. قانون خوب اداره هماهنگ امور انسانی را تضمین می نماید. عدالت، اصل اساسی قانون است و باید حافظ بخش های ضعیف تر جامعه باشد. سیک ها تقریبا همیشه طبق قوانین تحمیلی غیر سیک ها زندگی کرده اند؛ بنابراین در مقابل تبعیض قانون نسبت به جامعه خود بسیار هشیار هستند. سیک ها از قانون انتظار دارند که آنها را به عنوان یک جامعه متمایز به رسمیت بشناسند. شمول سیک ها در طبقه هندوان در ماده 25 قانون اساسی هند، خشم سیک ها را برانگیخته است. از سیک ها خواسته شده که قوانین کشور محل اقامت خود را رعایت کنند، مگر آنکه این قوانین با اصول سیک تعارض داشته باشد. در چنین صورتی، راهبرد سیک ها، مبارزه غیر خشونت آمیز همگانی است. بنابراین در سال 1975، سیک های بریتانیا برای معافیت از قانون استفاده اجباری از کلاه ایمنی برای موتور سواران، به مبارزه پرداختند. گاهی افراد، نه به دلایل دینی، که به علت آنکه احساس می کنند عزت (آبرو و شرف), آنها درخطر است، قانون را نقض می کنند. در چنین مواردی ممکن است خویشاوندان ترجیح دهند که به جای آنکه دادگاهها را وارد قضیه کنند، به روش خود متخلف را کیفر دهند. ممکن است بیگانگان این عمل را تلاشی برای ممانعت از سیر قانون به حساب آورند.

ب. گناه و گناهان در متون دینی سیک
بنابر قول گوروها، انسانها به تناسب سمت گیری دینی شان، یا مانموک هستند یا گورموک. مانموک متمرد و مستعد آن است که به تحریک مان به خطا کشیده شود. از سوی دیگر، گورموک برای هدایت به سوی خدا، یا گوروی الهی، نظر دارد. گرایش طبیعی همه انسانها به آن است که مانموک باشند؛ این استعداد را نیز دارند که با تلاش بی وقفه و فضل خداوند، گورموک شوند. هائومایی (خودخواهی) و تمایل به شهوت، خشم، حرص، دلبستگی های دنیوی و غرور باید کنترل شود، زیرا موجب پیدایش پندار، گفتار و کردار گناه آلود می گردد. تنها در صورتی که انسان پیوسته متذکر باشد، رفتار او با حکم (اراده) خدا هماهنگ می گردد. در غیر اینصورت، پنج شهوت شیطانی، که قبلا نام بردیم، تشخیص انسان را به انحراف می کشاند. معایبی را که از تولد قبلی همراه آورده ایم می توان با سینرام (ذکر خدا) و سوا (خدمت به خلق) اصلاح نمود. بر طبق قانون کارما، انسان آنچه را می کارد، در این زندگی انسانی یا در زندگی بعد، درو می کند. اما سیک ها وقت زیادی را برای مفاهیم دور از دسترس بهشت و دوزخ صرف نمی کنند، و بیشتر به اینجا و اینک می پردازند. امکان دارد که انسان به فضل خداوند، در مدت حیات فعلی خود، از چرخه تولد دوباره رها شده، اتحاد با خدا را تجربه نماید. تعالیم گورونانک و جانشینان او چنین بود. اما با نهادی شدن سیکیسم در سده های مؤخر، فرایندی که نماد آن افتتاح خالصه توسط گورو گوبیندسینگ در روز بابی ساکی سال 1699 بود، قوانین و مقررات خاصی تدوین شد. این تحول له متحد ساختن سیک ها به عنوان مبارزان راه آزادی کمک کرد. قوانین به شکل راهت نامه، یعنی راهنما، پخش و توزیع می شد، که وظیفه راهت ماریادای فعلی را (آنچه که برای سیک ها مجاز یا غیزمجاز بود) انجام می داد. سیک ها باید "پنج کاف" (که نشانه خارجی دین سیک است) رعایت کنند، خط گورموکی را فرا گیرند، ادعیه تعیین شده برای هر روز را بخوانند، و عشر درآمد خود را برای خدمت دینی و اجتماعی بدهند. بزرگترین کوراهت ها، یعنی گناهان، کوتاه کردن موی هرجایی از بدن، خوردن گوشتی که به شیوه مسلمانان ذبح شده، ارتکاب زنا و استعمال توتون است. موارد زیر نیز گناه محسوب می شود، اما شدت کمتری دارد: معاشرت با سیک های مرتد و مخالفان سیکیسم؛ معاشرت با کسانی که مرتکب بچه کشی می شوند، یا کسانی که به خاطر منفعت ترتیب ازدواج پسر یا دختری را می دهند؛ کسانی که موی سفید خود را رنگ می کنند یا می تراشند؛ کسانی که مواد مخدر یا الکل مصرف می کنند؛ کسانی که مراسمی مغایر با اصول سیک انجام داده یا امریت (سوگند تعمیدی) خود را نقض می کنند.

پ. مجازات ها در متون دینی سیک
بسیاری از سیک ها بر این باورند که بر طبق قوانین جهان شناختی (کارما)، افراد احتمالا به خاطر خطایای خود در این حیات یا در تولدی آینده متحمل رنج و الم می شوند. بعضی جرایم مشخصا دینی است. این جرایم با راهت ماریادا در تضاد است، اما لزوما متضمن صدمه ای به دیگران نبوده و ناقض قوانین مدنی نیست. هر سیک امریتداری که عمدا یکی از احکام راهت ماریادارا (مثلا با سیگار کشیدن یا کوتاه کردن موی خود) انجام ندهد، پاتیت (مرتد) خوانده می شود. متخلف باید از یک اجتماع دینی در ملأ عام عذرخواهی کند و هر تانکایی (کفاره ای) را که پنج پیاره توصیه کنند، بپذیرد. این کفاره معمولا خدمتی است به جامعه در گوردوارا، مانند نگهداری کفش عبادت کنندگان و یا عبادتی روزانه، بیشتر به شکل تکرار سرود جاپجی به دفعات معین. مرتد باید مجددا امریت شده و سوگند خود را تکرار نماید. مجازات اعدام برای برخی جرایم شدید با جهان بینی سیک منافاتی ندارد. اما هنگامی که سیکی را به خاطر مبارزه در راه هدفی که به اعتقاد آنها آرمانی والاست، مانند کسب استقلال از حاکمیت بریتانیا بر هند، به قتل می رسانند، او را به عنوان شهید محترم می شمارند، مانند شهید باگات سینگ.

ت. ظالم و مظلوم در متون دینی سیک
متأسفانه، بسیاری از سیک ها در خشونت های دو دهه 1980 و 1990، و بخصوص در سال 1984 در پنجاب و دهلی، محرومیت ها و صدمات بسیاری را تحمل نمودند. مشاهده اینکه افراد بی گناه قربانی می شوند، در حالی که آدم کشان را به محاکمه نمی کشند، اندوه آنها را تشدید می کرد. همان طور که دیدیم، برخی خود اجرای قانون را به دست گرفتند. برخی دیگر نیز به راه حل اساسی رو آوردند. علاوه بر این، سیک ها ظرفیت خود را برای ابراز عدم خشونت ایثارگرانه در مقابل ستم خشونت آمیز نشان داده اند. وارستگی و دایا (رحمت) تشویق می شود. عفو، به عنوان یک مفهم مقتبس از کتابهای مقدس، مطح نمی گردد؛ بلکه مفهومی است که با فایق آمدن بر "خود" خویش و چون خدا نیروائیر یعنی خالی از تنفر شدن سازگار است. این روحیه عفو را فرید بوضوح بیان داشته است: «فرید، اگر کسی تو را بزند، تو او را پس نزن، بلکه به خانه برو پس از بوسیدن پای او». یک بار پسر گوروانگاد، گوروامارداس را خشمگنانه با لگد از سریر به زیر انداخت. واکنش ملایم گوروامارداس این بود: "ای شاه بزرگ، مرا ببخش! باید پایت درد گرفته باشد."
(ادامه دارد ...).

منـابـع

النور نسبیت- اخلاق در شش دین جهان، بخش سیکیسم- ترجمه محمد حسین وقار- انتشارات اطلاعات

حسین ابراهیم پور لیالستانی- ماهنامه معرفت- شماره 106- مقاله اهداف مجازات در دو رویکرد حقوق جزا و آموزه های دینی

رابرت هیوم- ادیان زنده جهان- ترجمه عبدالرحیم گواهی- دفتر نشر فرهنگ اسلامی- چاپ یازدهم 1382- صفحه 168-163

جان ر. هینلز- راهنمای ادیان زنده- ترجمه عبدالرحیم گواهی- جلد 1- صفحه 637-627

ماهنامه مکتب اسلام ـ شماره 2 ـ اردیبهشت 84- مقاله پژوهشى در دین سیک

عبدالله مبلغى آبادانى- تاریخ ادیان و مذاهب جهان- جلد اول- بخش سکیسم

کلیــد واژه هــا

0 نظر ارسال چاپ پرسش در مورد این مطلب افزودن به علاقه مندی ها

0 نظر ارسال چاپ پرسش در مورد این مطلب افزودن به علاقه مندی ها

بـرای اطلاعـات بیشتـر بخوانیـد