ثواب روزه ماه رجب

1- «عن کثیر النواء عن أبی عبد الله ع قال إن نوحا رکب السفینة أول یوم من رجب فأمر من معه أن یصوموا ذلک الیوم و قال من صام ذلک الیوم تباعدت عنه النار مسیرة سنة و من صام سبعة أیام أغلقت عنه أبواب النیران السبعة و من صام ثمانیة أیام فتحت له أبواب الجنة الثمانیة و من صام خمسة عشر یوما أعطی مسألته و من زاد زاده الله عز و جل؛ کثیر النواء از امام صادق (ع) روایت کرده است: حضرت نوح (ع) در روز اول ماه رجب بر کشتى سوار شد و به همراهان خود فرمان داد که آن روز را روزه بگیرند و فرمود: هر کس این روز را روزه بدارد، آتش جهنم به فاصله یک سال از او دور مى شود؛ و هر کس که هفت روز را روزه بگیرد، درهاى هفتگانه جهنم به روى او بسته مى شود؛ و کسى که هشت روز را روزه بدارد، درهاى هشتگانه بهشت به روى او باز مى گردد؛ و هر کسى که پانزده روز، روزه بگیرد، حاجتى که دارد برآورده مى شود؛ و کسى که بیشتر (از این) روزه بدارد، خداوند پاداش او را افزونتر خواهد کرد».
2- «عن سیف بن المبارک بن یزید مولى أبی الحسن موسى ع عن أبیه المبارک عن أبی الحسن قال رجب نهر فی الجنة أشد بیاضا من اللبن و أحلى من العسل من صام یوما من رجب سقاه الله عز و جل من ذلک النهر؛ سیف بن المبارک از پدرش، و او از حضرت موسى بن جعفر (ع) روایت کرده است: رجب، نام رودى است در بهشت که از شیر سپیدتر و از عسل شیرین تر است، کسى که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد خداوند متعال از (زلال جارى) آن رود به او مى نوشاند».
3- «و بهذا الإسناد قال أبو الحسن ع رجب شهر عظیم یضاعف الله فیه الحسنات و یمحو فیه السیئات من صام یوما من رجب تباعدت عنه النار مسیرة مائة سنة و من صام ثلاثة أیام وجبت له الجنة؛ و باز به همین سند از حضرت موسى بن جعفر (ع) روایت شده است: ماه رجب، ماه بزرگى است که در آن (پاداش) حسنات چند برابر است و گناهان (آدمى) در آن آمرزیده مى شود. کسى که یک روز در ماه رجب روزه بگیرد، آتش جهنم به اندازه یک صد سال از او فاصله مى گیرد، و کسى که سه روز (در این ماه) روزه بگیرد، بهشت براى او واجب مى شود».
4- ابوسعید خدرى از رسول خدا (ص) روایت کرده است که فرمود: ماه رجب، ماه اصم خداست (و اصم به معنى کر و ناشنوا، و گفته شده است که یکى از علتهاى این نامگذارى آن است که در این ماه صداى اسلحه شنیده نمى شد) و ماه بزرگى بشمار میرود، و (به خاطر آن) اصم نامیده شده است که در نزد پروردگار هیچ ماهى از جهت حرمت و فضیلت به آن نمى رسد، و (حتى) در زمان جاهلیت به آن احترام مى گذاردند، و ماه شعبان ماه من است (ماه رسول گرامى اسلام)، و ماه رمضان ماه امت من. آگاه باشید! که هر کس یک روز از ماه رجب را باایمان و براى خدا روزه بگیرد، مستحق خشنودى بزرگ خداوند مى شود، و روزه او در آن روز سبب خاموش شدن آتش خشم الهى مى گردد و یک در از درهاى جهنم بر روى او مى بندد، و اگر (گستره) زمین را پر از طلا کنند و به او بخشند، از پاداش روزه او برتر نیست، و اجر او در این دنیا جز با حسنات (کثیر) کامل نمى شود به شرط آنکه نیت او پاک و براى رضاى خدا باشد، و به هنگام شب ده دعاى او مستجاب مى شود؛ اگر دعاى او براى دنیا باشد، (خداوند) به او عنایت مى کند، وگرنه، خیرات و برکات و دعاهاى (مستجاب) دوستان و برگزیدگان خود را (براى آخرت او) ذخیره مى کند. و هر کس دو روز از ماه رجب را روزه بگیرد، هیچ یک از ساکنان آسمان و زمین نمى توانند مقام و کرامت او را در نزد پروردگار بستایند، و (در نامه اعمال او) پاداش ده نفر از راستگویانى که در طول زندگانى خود هرگز دروغ نگفته اند، نوشته مى شود، و در روز قیامت همانند آن ده نفر مى تواند شفاعت کند، و با آنان محشور مى شود تا وارد بهشت شود و از ملازمان آنها باشد.
و هر کس سه روز (از این ماه) را روزه بگیرد، خداوند میان او و جهنم گودالى یا مانعى به فاصله هفتاد سال قرار مى دهد، و خداوند به هنگام افطار (خطاب به او کرده) مى فرماید: براستى که (اداى) حق تو بر من واجب شده و محبت و ولایت تو بر من واجب گشته، اى فرشتگان! گواه باشید که من گناهان گذشته و آینده او را بخشیدم. و هر کس چهار روز (از ماه رجب) را روزه بدارد، از تمام بلاها (و بیماریها) از قبیل دیوانگى و خوره و پیسى و فتنه دجال در امان خواهد بود، و از عذاب قبر نیز ایمن است، و پاداش خردمندان توبه کار و روى آورنده به خدا داراست، و نامه اعمالش را در پیشاپیش (صف) گروه عبادت کنندگان در دست راست او قرار دهند. و هر کس پنج روز از ماه رجب را روزه بگیرد، بر خداست که او را در روز قیامت خشنود سازد، و او را با چهره اى فروزان چون ماه شب چهاردهم محشور کند، و به شماره شن هاى بیابان عالج در نامه اعمال او حسنه نوشته مى شود، و بى حساب او را وارد بهشت کند، و به او گفته مى شود که هر چه آرزو دارى از خداى خویش بخواه. و هر کس شش روز از ماه رجب را روزه بگیرد، در حالى از قبر خود برون آید که فروغ سیماى نورانى او از پرتو آفتاب هم بیشتر است، و علاوه بر آن، نور دیگرى به او کرامت مى شود که اهل محشر از پرتو آن نور استفاده کنند، و در روز قیامت در زمره کسانى که از عذاب الهى در امانند محشور مى گردد تا آنجا که بدون محاسبه از صراط بگذرد، و خداوند او را از کیفر ناخشنودى پدر و مادر و قطع رحم در امان دارد. و هر کس هفت روز در ماه رجب روزه بگیرد، به امر خداوند در برابر هر روزى که روزه گرفته است، یک درب از دربهاى هفتگانه جهنم بر روى او بسته مى شود و (سوزاندن) بدن او بر آتش جهنم حرام مى گردد. و هر کس هشت روز از ماه رجب را روزه بدارد، به فرمان خداوند به ازاى هر روزى که روزه گرفته است یک درب از دربهاى هشتگانه بهشت بر روى او گشوده مى شود و خداوند خطاب به او کرده مى فرماید: از هر دربى که خواهى به بهشت وارد شو. و هر کس نه روز از ماه رجب را روزه بگیرد، در حالى از قبر خود بیرون مى آید که بر زبان او ذکر لا إله إلا الله جارى است و به هیچ چیزى جز بهشت روگردانیده نمى شود، و او با چهره اى آنچنان نورانى از قبر خود بیرون مى آید که اهل محشر از خود مى پرسند که: آیا او پیغمبر برگزیده خداست؟ و کمترین پاداشى که به او کرامت مى شود این است که بدون محاسبه وارد بهشت مى گردد. و اگر کسى ده روز از ماه رجب را روزه بدارد، خداوند (در قیامت) دو بال سبز رنگ آراسته به مروارید و یاقوت به او عنایت فرماید که با آن دو بال به سرعت برق دمان به سوى بهشت پرواز کند، و خداوند گناهان او را به حسنات تغییر مى دهد، و نام او در شمار مقربان (درگاه الهى) که براى خشنودى خدا در میان مردم به عدالت رفتار کرده اند، ثبت مى گردد، و مانند آن است که یک صد سال با صبر و استقامت و درستى و براى خشنودى خداوند عبادت کرده باشد.
و اگر کسى یازده روز از ماه رجب را روزه بگیرد هیچ بنده اى خدا را ملاقات نخواهد کرد که برتر از او باشد مگر کسى که به اندازه او یا بیشتر از او (در این ماه) روزه گرفته باشد. و هر کس دوازده روز در ماه رجب روزه بدارد، (در روز قیامت) دو جامه سبز رنگ از سندس و استبرق بر تن او مى پوشانند، و اگر یکى از آن دو جامه سبز رنگ را در دنیا به تماشا بگذارند فاصله مشرق تا مغرب (عالم) را روشن و (فضاى) دنیاى خاکى را خوشبوتر از مشک مى کند. و اگر کسى سیزده روز از ماه رجب را روزه بدارد، (در روز قیامت) براى پذیرائى از او خوانى از یاقوت سبز در سایه عرش (الهى) مهیا سازند که پایه هاى آن از در بوده (مساحت آن) هفتاد بار از دنیا بزرگتر است، و بر روى آن ظرفهایى از در و یاقوت قرار مى دهند که در هر یک از آنها هفتاد هزار رنگ غذا به چشم مى خورد که از نظر رنگ و بو شباهتى با هم ندارند، و او در حالى از (نعمتهاى) آن سفره بهره مند مى شود که دیگران در ناراحتى و اندوه بسر مى برند. و اگر کسى چهارده روز از ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند متعال از قصرهایى که با در و یاقوت ساخته شده است آنقدر به او عنایت فرماید که نه چشمى دیده، نه گوشى شنیده، و نه به ذهن کسى خطور کرده باشد. و هر کس پانزده روز از ماه رجب را روزه بدارد، روز قیامت در جایگاه کسانى که از عذاب الهى در امانند، مى ایستد، و هر فرشته و یا پیامبرى که بر او بگذرد به او مى گوید: خوشا به حال تو که از عذاب الهى در امانى و در جوار قرب الهى حضور دارى و دیگران (به مقام تو) غبطه مى خورند و با شادمانى در باغهاى بهشت آرمیده اى. و هر کس شانزده روز از ماه رجب را روزه بگیرد، از اولین کسانى خواهد بود که در روز قیامت بر مرکبهائى از نور خواهد تاخت و در فراخناى بهشت به پرواز درآید تا به جایگاه رحمت بى نهایت حضرت حق برسد. و هر کس هفده روز از ماه رجب را روزه بگیرد، در روز قیامت هفتاد هزار چراغ فروزان در مسیر صراط (به هنگام عبور) قرار دهند تا در پرتو آنها به سوى بهشت رهسپار گردد، و فرشتگان با درود و خوش آمد گویى او را همراهى کنند. و هر کس هجده روز از ماه رجب را روزه بدارد جایگاه او در بهشت و بر تختهائى از در و یاقوت، همدم حضرت ابراهیم (ع) خواهد بود و در قصر آن بزرگوار خواهد آرمید. و هر کس نوزده روز در ماه رجب روزه بدارد، خداوند قصرى از مرواریدهاى نرم در جوار قصرهاى حضرت آدم (ع) و حضرت ابراهیم (ع) براى او در بهشت بنا کند تا بر آن دو (پیامبران بزرگوار) درود خود را نثار کند و آنها (نیز) به پاس قرب و منزلتى که یافته است بر او سلام کنند، و به ازاى هر روز روزه دارى، ثواب هزار سال روزه را به وى عنایت فرماید. و هر کس بیست روز از ماه رجب را روزه بگیرد، مثل آن است که بیست هزار سال خدا را عبادت کرده باشد. و کسى که بیست و یک روز در ماه رجب روزه بگیرد، شفاعت او در روز قیامت درباره گروه کثیرى از مردم چون خطاکاران و گناهکاران دو طایفه بزرگ (ربیعه) و (مضر) پذیرفته مى شود.
و کسى که بیست و دو روز از ماه رجب را روزه بدارد، هاتف غیبى از آسمان ندا کند که: اى دوست خدا! مژده باد تو را از جانب پروردگار به مقامى بایسته و احترامى شایسته و همنشینى با پیامبران و راستگویان و شهیدان و بندگان صالح خدا، و چه نیکوست همنشینى و دوستى با آنها. و اگر کسى بیست و سه روز از ماه رجب روزه بگیرد، از آسمان به او ندائى مى رسد که: خوشا بر احوال تو، زحمت اندکى کشیدى و در مقابل زیاد متنعم خواهى بود، خوشا بر احوال تو هنگامى که پرده از پیش رویت برداشته مى شود و به سوى پاداش بزرگ خداى خود رهنمون گردى و در جوار حضرت ابراهیم خلیل الرحمن در دار السلام مأوى گزینى. و هر کس بیست و چهار روز از ماه رجب را روزه بدارد، (به هنگام مرگ) فرشته مرگ به صورت جوانى زیبا با لباسى از دیباى سبز و سوار بر اسبى از اسبان بهشتى، در حالى که در یک دست او پارچه سبز ابریشمى که با عطر مشک، معطر شده است و در دست دیگرش قدحى زرین و سرشار از شراب بهشتى قرار دارد، بر او ظاهر شود و او را سیراب کند تا سختیهاى مرگ بر او آسان گردد، سپس روح او را در آن پارچه سبز معطر قرار دهد، پس بوى عطر از آن برمى خیزد که فرشتگان هفت آسمان از آن بهره مى گیرند، و (جسدش) در قبر با طراوت مى ماند، و با طراوت از قبر برانگیخته مى شود تا در کنار حوض بر رسول خدا (ص) وارد شود. و هر کس بیست و پنج روز از این ماه را روزه بدارد بهنگام خروج از قبر، هفتاد هزار فرشته با پرچمهائى از در و یاقوت و با زیور آلات و لباسهاى زیباى بهشتى به پیشباز او مى شتابند و به او مى گویند: اى دوست خدا! بسوى پروردگار خویش بشتاب، و او اولین کسى است که به همراه مقربانى که خداوند از آنان خشنود است و آنان از خداوند راضى اند در بهشتهاى همیشه جاویدان وارد مى شود، که خود رستگارى بزرگى است. و اگر کسى بیست و شش روز در ماه رجب روزه بگیرد، خداوند در سایه عرش خود صد قصر از در و یاقوت براى او مهیا مى سازد که در فراز هر قصرى خیمه اى سرخ رنگ از جنس ابریشم بهشتى قرار دارد، و او در آن خیمه ها در نهایت ناز و نعمت و آسایش منزل کند در حالى که هنوز مردم در مقام حساب و بازخواست قرار دارند. و کسى که بیست و هفت روز در ماه رجب روزه بدارد، خداوند گستره قبر او را به اندازه (مسافت) چهارصد سال راه قرار مى دهد و تمام این مسافت را پر از عنبر و مشک مى سازد. و هر کس بیست و هشت روز از ماه رجب را روزه بدارد، خداوند در میان او و آتش دوزخ نه گودال قرار مى دهد که گستره هر گودالى به اندازه فاصله آسمان تا زمین -که پانصد سال راه است- مى باشد.
و کسى که بیست و نه روز در ماه رجب روزه بگیرد، خداوند بخشاینده او را (به لطف و رحمت بى منتهاى خود) مى آمرزد هر چند مأمور گمرک و یا زن زناکارى باشد که هفتاد بار آلوده به زنا شده است به شرط آنکه هدفش از این روزه دارى، جلب خشنودى حضرت حق و رهائى از آتش دوزخ باشد. و هر کس سى روز ماه رجب را روزه بگیرد، هاتفى از آسمان ندا مى کند که: اى بنده خدا! اما گناهانى را که در گذشته مرتکب آن شده اى آمرزیدم، اینک (برخیز و) عمل خود را (در باقى عمر) از نو آغاز کن، و خداوند در تمامى بهشتهاى خود جایى به او کرامت فرماید که در هر بهشت چهل هزار شهر طلائى، و در هر شهر طلائى چهل هزار قصر، و در هر قصرى چهل میلیون خانه، و در هر خانه اى چهل میلیون خوان زرین، و بر هر خوان زرین چهل میلیون ظرف، و در هر ظرفى چهل میلیون نوع از خوردنیها و نوشیدنیها که هر خوراک و نوشیدنى آن شباهتى با هم ندارند، و در هر خانه اى چهل میلیون تخت زرین قرار دارد که طول و عرض هر یک از آنها دو هزار ذراع در دو هزار ذراع است، و بر هر تخت زرینى دخترى از حوران بهشتى آرمیده است که داراى سیصد هزار گیسوئى از نور (بافته) است، و هر گیسوئى یک میلیون کنیز بر مى گیرند و با مشک و عنبر عطر آگین مى سازند (و این کار ادامه دارد) تا وقتى که روزه گیرنده (تمام) ماه رجب به وصول آن حورى برسد. اینها براى کسى است که تمام ماه رجب را روزه بدارد. به خدمت آن حضرت عرض شد: اى رسول خدا! اگر کسى به علت ضعف یا بیمارى و یا زنى که عذر شرعى دارد، نتواند ماه رجب را روزه بگیرد چه کند تا به پاداشهائى که بشارت داده اید برسد؟ رسول اکرم (ص) فرمود: اگر در هر روز (از ماه رجب) یک قرص نان به نیازمندان بدهد، سوگند به آن خدائى که جان من در دست اوست اگر او این صدقه را بدهد به تمام آن ثوابهائى که بر شمردم بلکه به افزونتر از آن خواهد رسید، و اگر تمام ساکنان آسمانها و زمین گردهم آیند تا میزان پاداش او را معین سازند نخواهند توانست (حتى) به یک دهم از درجات و فضیلتهاى او در بهشت برسند. عرض شد: اى رسول خدا! اگر کسى نتوانست این صدقه را بدهد چه کند تا به پاداشى که فرمودید، برسد؟ فرمود: در هر روز از ماه رجب تا سى روز تمام یک صد بار این تسبیح الهى را بجاى آورد: «سبحان الله الإله الجلیل، سبحان من لا ینبغى التسبیح إلا له، سبحان الأعز الأکرم، سبحان من لبس العز و هو له أهل».
5- «عن الحسن بن بکار عن أبی الحسن الرضا ع قال بعث الله محمدا ص لثلاث مضین من شهر رجب فصوم ذلک الیوم کصوم سبعین عاما». قال سعد بن عبد الله کان مشایخنا یقولون إن ذلک غلط من الکاتب و هو أنه لثلاث لیال بقین من رجب؛ حسن بن بکار از امام رضا (ع) روایت کرده است: خداوند متعال، رسول خدا (ص) را در روز سوم ماه رجب به پیامبرى مبعوث فرمود، پس (ثواب) روزه گرفتن در این روز معادل (ثواب) هفتاد سال روزه دارى است». سعدبن عبدالله از قول بزرگان نقل کرده است که: این اشتباه از نویسنده حدیث سر زده است، و بجاى آنکه «ثلاث بقین» بنویسد، نوشته است: «ثلاث مضین» که ظاهرا صحیحش این باشد که سه روز مانده به پایان رجب.

منـابـع

کلیــد واژه هــا