شوذب ابن عبدالله همدانی (شُوذَب ابن عبدالله هَمدانی)

از یاران امام علی (ع) بود و از شخصیت های برجسته و شیعیان مخلص و پر آوازه ی شهر کوفه. او را مولی (مولی در زبان عرب به کسی می گویند که وابسته به فرد دیگری شده باشد یا به نحو آقا و صاحب یا به نحو غلام و بنده که در جنگ اسیر گشته و سپس آزاد شده باشد و یا به معنی «هم پیمان» که طرفین ملزم به تعهداتی در برابر یکدیگر می شدند.) شاکر نیز گفته اند. شاکر قبیله ای بود در یمن از شاخه های شیعی قبیله ی بزرگ بنی همدان که نسب آنها به شاکر بن ربیعة بن مالک می رسید. شوذب از فقیهان بزرگ شیعه و مرجع آنها و «مولی، یعنی هم پیمان» شاکر بود که از اجداد عابس بن شبیب شاکری است و در میان قبیله آنها زندگی می کرد. او حافظ حدیث هم بود و احادیث بسیاری از امام علی (ع) شنیده بود و نقل می کرد. برخی مورخان گفته اند که شوذب در کوفه مجلسی داشت که شیعیان در آنجا به او مراجعه می کردند و از او حدیث می شنیدند و او در میان آنها موجه و محترم بود. از سویی دیگر او بسیار جنگجو و شجاع بود و روحیه ای حماسی داشت. شوذب زمانی که مسلم بن عقیل، فرستاده ی امام حسین (ع) به شهر کوفه آمد، با مسلم بیعت کرد و بعد از بیعت کوفیان، همراه عابس بن شبیب شاکری نامه ی مسلم را برای امام از کوفه به مکه و خدمت امام برد و همان جا در خدمت امام در مکه ماند و همراه امام به کربلا آمد.
روز عاشورا وقتی آتش جنگ بالا گرفته بود، عابس بن شبیب شاکری به شوذب گفت «می خواهی چه کنی؟ چه در سر داری؟»، شوذب گفت «چه می کنم؟ می خواهم برای دفاع از پسر پیغمبر خدا بجنگم تا کشته شوم»، عابس گفت «من هم همین انتظار را از تو داشتم. درود بر تو! جز این درباره تو فکر نمی کردم. نزد اباعبدالله برو تا او تو را در شمار یاران خویش ببیند و من نیز، پاداش و اجر خود را در مصیبت تو، در این آزمایش الهی از خدای خود بگیرم و اگر کسی به من نزدیک تر از تو بود باز هم دوست داشتم او را پیش از خود به میدان بفرستم تا در مصیبت او اجر بگیرم چرا که امروز، روز عمل است و فردا روز حساب و بس!» و این گونه بود که شوذب پس از اینکه نماز ظهر را با امام خواند، خدمت امام رفت و بعد از اجازه از ایشان به میدان جنگ شتافت و دلیرانه جنگید و قبل از دوست دیرینه ی خود، عابس، به شهادت رسید.
توضیح: برخی از مقتل نویسان، شوذب را غلام شاکر دانسته اند و رتبه ی او را کمتر از عابس شاکر دانسته اند لیکن آنچه از کتب رجالی بر آید این است که شوذب از بزرگان فقهاء شیعه و مرجع آنها بود و "عابس بن شبیب شاکری" از قبیله ی شاکر و از نوادگان شاکر. محدث نوری، صاحب مستدرک گفته است شاید مقام او از عابس برتر باشد چون در میان شیعه، شوذب تقدم داشته است.

منـابـع

کلیــد واژه هــا