مشیت و خواست الهی در آیات قرآن

فارسی 858 نمایش |
حقیقت سرنوشت این است که تمام موجودات جهان، با تمام جلوه و کارهای خود، پس از مشیت و خواست الهی جامه وجود می پوشند، آنچه که در جهان هستی مشاهده می کنیم، همگی از مشیت و اراده پروردگار جهان، سرچشمه می گیرند. و هیچ موجودی نه بدون اذن و خواست الهی تحقق می پذیرد، و نه می تواند کاری را انجام دهد، در این صورت صفحه هستی نقطه ظهور و جولانگاه مشیت الهی می باشد و همه موجودات جهان حتی افعال انسان در پرتو اراده او وجود می پذیرد.
اعتقاد به چنین سرنوشت (هر موجودی و هر پدیده و رویدادی، بدون مشیت و اذن و خواست خداوند انجام نمی گیرد) مقتضای دلائل فلسفی و آیات قرآنی در روایات پیشوایان بزرگ اسلام است.
از میان دلائل فلسفی فقط، به بیان یک دلیل اکتفا کنیم و آن این که هر موجود و رویدادی جز خدا، بالذات ممکن است و هر ممکنی ذاتا فاقد هستی بوده و طبعا از هر نوع هستی و کمال عاری و خالی می باشد، بنابراین در تحقق و پوشیدن جامه هستی، به تکیه گاهی نیازمند است که از هر نظر غنی و بی نیاز بوده و وجود او از خود او باشد.
و به عبارت دیگر هر موجودی (جز ذات خداوند) هستی او از خود آن نبوده و وجود آن از درون آن نمی جوشد و هستی آن با تمام جلوه و آثاری که دارد از ناحیه خدا است.
بنابراین هر موجودی اعم از وجود خود شیء و یا اثر و جلوه آن، از آن نظر که ممکن است در حد ذات فاقد هستی و کمال می باشد و وجود آن، از آن خود او نبوده بلکه غنی بالذاتی به آن هستی بخشیده است و در این صورت به طور حتم بدون مشیت و اراده او به وجود نیامده است زیرا خداوند فاعل مرید است و تمام کارهای خود را از روی اراده انجام می دهد.
از میان آیات زیاد قرآنی که به طور اشکار دلالت دارند که هر موجود و رویدادی بدون اذن خداوند جامه هستی به خود نمی پوشد، توجه شما را به چند آیه جلب می نمائیم:
1- «ما قطعتم من لینه او ترکتموها قائمه علی اصولها فباذن الله...» (حشر - آیه 5) «هر نخلی را که بریدید و یا آنرا بر ریشه خود رها نمودید همگی به اذن خداوند بوده است»
بریدن و نبریدن نخلها به عنوان نمونه گفته شده و درحقیقت هدف آیه بسیار گسترده است و آن این که این بشر آگاه باشد که همه افعال و کردار او بلکه تمام جلوه های موجودات طبیعی، بدون مشیت و اذن خداوند صورت نمی پذیرند.
2- «کم من فئه قلیله غلبت فئه کثیره باذن الله» (بقره - آیه 249) «چه بسا جمعیتهای کم برجمعیت های فزون تر از خود به اذن خداوند پیروز گردیده اند»
این آیه پیروزیهای صحنه های نبرد را مسبوق به اذن الهی می داند.
3- «والبلد الطیب یخرج نباته باذن ربه...» (اعراف - آیه 58) «سرزمین پاک و مستعد، گیاهان آن، به خواست خداوند می روید»
آیه تأثیر عوامل طبیعی را نیز منوط به اذن خداوند و مشیت او می داند از نظر روایات مرحوم ~کلینی=ابوجعفر محمدبن یعقوب کلینی=10956~ در ~اصول کافی~ بابی منعقد کرده و در آن روایاتی از ~امام صادق=امام صادق علیه السلام=12749~ و ~امام کاظم=امام کاظم علیه السلام=12750~ علیهماالسلام نقل نموده که چیزی در زمین و آسمان رخ نمی دهد مگر به اذن خداوند و مشیت و خواست او.

منـابـع

سرنوشت، جعفر سبحانی، صفحه 90 تا 93

کلیــد واژه هــا

0 نظر ارسال چاپ پرسش در مورد این مطلب افزودن به علاقه مندی ها

0 نظر ارسال چاپ پرسش در مورد این مطلب افزودن به علاقه مندی ها